Nguồn ảnh: Carpal Tunnel Syndrome: Causes, Symptoms, and Treatments | Thomson Medical
Hội chứng ống cổ tay là tình trạng chèn ép dây thần kinh giữa ở ống cổ tay gây cảm giác tê tay, đau tay, giảm đáng kể khả năng lao động. Người bệnh cần thăm khám và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng.
1. Hội chứng ổng cổ tay là gì?
Hội chứng ống cổ tay (tiếng Anh là Carpal Tunnel Syndrome) là tình trạng bệnh lý chèn ép dây thần kinh ngoại biên hay gặp nhất. Hội chứng này xảy ra khi thần kinh giữa bị chèn ép khi đi ngang qua ống cổ tay. Hậu quả của việc chèn ép là gây viêm, đau, tê, giảm hoặc mất cảm giác vùng da bàn tay thuộc chi phối của thần kinh giữa, khiến người bệnh khó chịu.
Nguồn ảnh: Biodigtal
2. Tần suất mắc bệnh
Với tính chất công việc đòi hỏi sử dụng cổ tay cường độ cao trong nhịp sống hiện đại, hội chứng ống cổ tay trở thành một tình trạng bệnh lý xuất hiện với tần suất ngày càng cao. Ở Việt Nam hiện chưa có thống kê chính thức về tỷ lệ mắc hội chứng này. Những thống kê ở Mỹ cho thấy tỷ lệ mắc hội chứng ống cổ tay lên đến 2,3%.
3. Nguyên nhân nào gây ra hội chứng ống cổ tay?
Đối tượng dễ mắc bệnh ống cổ tay là phụ nữ ở tuổi trung niên, phần lớn do nguyên nhân vô căn (chiếm 70%), số còn lại có thể do các nguyên nhân nội sinh hoặc ngoại sinh.
3.1 Nguyên nhân vô căn
Khoảng 70% các bệnh nhân mắc bệnh không tìm được nguyên nhân rõ ràng. Có thể có hiện tượng viêm bao hoạt dịch, tăng áp lực khoảng gian bào trong ống cổ tay gây chèn ép thần kinh giữa.
3.2 Các nguyên nhân ngoại sinh
- Biến dạng khớp và các chấn thương vùng cổ tay: Hầu hết các tình trạng sai lệch hay gãy các xương vùng cổ tay đều có thể dẫn đến việc thần kinh giữa ở ống cổ tay bị chèn ép gây ra hội chứng ống cổ tay.
- Các vấn đề bệnh lý gây xuất hiện khối chèn ép ở vùng cổ tay cũng gây nên hội chứng ống cổ tay này.
3.3 Các nguyên nhân nội sinh
- Ứ dịch lúc mang thai: Trong thai kỳ, sự ứ đọng dịch làm tăng lượng dịch trong ống cổ tay, dẫn đến tăng áp lực kẽ trong ống cổ tay gây chèn ép thần kinh giữa.
- Bệnh gout: Do sự lắng đọng tinh thể urat trong gân gấp gây phì đại gân, hoặc tình trạng viêm phì đại bao gân gấp do gout cũng gây ra chèn ép thần kinh giữa.
- Suy giáp: Nguyên nhân là do sự tích tụ Myxedemateous mô trong dây chằng cổ tay ngang.
- Viêm khớp dạng thấp: Gây ra viêm bao gân/màng hoạt dịch dẫn đến phù nề và ứ dịch trong bao gân gấp.
- Chạy thận nhân tạo định kỳ: Bệnh thần kinh ngoại biên thường gặp ở bệnh nhân suy thận mạn có liên quan tới tăng ure máu.
4. Các triệu chứng bệnh viêm ống cổ tay thường gặp
Biểu hiện của hội chứng ống cổ tay khá đa dạng do dây thần kinh giữa là dây thần kinh hỗn hợp: cảm giác, vận động và thần kinh thực vật. Bên cạnh đó, vì dây thần kinh giữa đi từ các rễ thần kinh cột sống cổ nên đôi khi các triệu chứng có thể bị lẫn lộn nhau hoặc cùng bị chèn ép dẫn tới tình trạng “chèn ép kép”.
Việc nắm chắc các triệu chứng lâm sàng đóng vai trò rất quan trọng trong việc phối hợp với các thăm dò hình ảnh và điện sinh lý thần kinh để làm cơ sở chẩn đoán và điều trị.
Bệnh có thể gây ra các dấu hiệu sau:
4.1 Rối loạn về cảm giác
Các triệu chứng như tê bì tay chân, dị cảm, đau buốt do kim châm hoặc rát bỏng ở vùng da thuộc chi phối của dây thần kinh giữa (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và một nửa ngón áp út), các triệu chứng này biểu hiện từ cổ tay đến các ngón. Các triệu chứng có thể tăng hoặc giảm tuỳ theo thời điểm trong ngày, cường độ vận động cũng như tư thế của cổ tay.
4.2 Rối loạn về vận động
Bao gồm các triệu chứng như là cầm nắm khó, các động tác khéo léo của bàn tay giảm, hay đánh rơi đồ vật. Rối loạn vận động thường cho thấy việc chèn ép lâu dài và bệnh nhân cần được điều trị ngay.
5. Phương pháp chẩn đoán
Để chẩn đoán chính xác người bệnh có mắc bệnh hay không, bác sĩ sẽ phối hợp giữa khám lâm sàng và thăm dò điện sinh lý thần kinh và siêu âm vùng cổ tay.
6. Điều trị
Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, Hội chứng ống cổ tay có thể khỏi hoàn toàn, ngược lại sẽ gây ra những tổn thương và di chứng kéo dài làm ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt và công việc của người bệnh.
Phương pháp điều trị hội chứng ống cổ tay
Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình trạng của người bệnh. Các phương pháp chữa trị gồm:
6.1 Điều trị nội khoa:
Được chỉ định trong giai đoạn đầu của hội chứng viêm đau ống cổ tay trên lâm sàng. Bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc chống viêm không chứa steroid, hoặc dùng corticoid đường uống; đồng thời hạn chế các vận động làm gấp hoặc ngửa cổ tay quá mức nhằm giảm áp lực trong ống cổ tay.
6.2 Dùng nẹp cổ tay
-
Phương pháp này có thể thực hiện vào ban đêm hoặc liên tục cả ngày. Những nghiên cứu cho thấy dùng nẹp cổ tay có thể làm cải thiện các triệu chứng sau 4 tuần điều trị.
6.3 Điều trị ngoại khoa:
- Được áp dụng cho người bệnh ở giai đoạn nặng, có dấu hiệu rối loạn cảm giác, teo cơ hoặc đã điều trị nội khoa nhiều tháng mà tình trạng bệnh không thuyên giảm.
7. Biện pháp phòng ngừa hội chứng đau cổ tay
Vận động và nghỉ ngơi đúng cách để giảm thiểu các căng thẳng, áp lực lên cổ tay là cách phòng ngừa hữu hiệu và tối ưu nhất để giảm thiểu khả năng mắc bệnh.
Tài liệu tham khảo
2. Carpal Tunnel Syndrome - OrthoInfo - AAOS
3. Carpal Tunnel Syndrome: Causes, Symptoms, and Treatments | Thomson Medical
5. Carpal Tunnel Syndrome | Spire Orthopaedic
BS.CKI Phùng Tấn Đức - Khoa Nội tiết
Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức
