Sau đợt dịch COVID 19 vừa qua trên thế giới đã ghi nhận đợt dịch đã ảnh hưởng đến giấc ngủ của 30 - 35% người dân [2]. Vì vậy các rối loạn về giấc ngủ hiện đang là một vấn đề đáng được mọi người quan tâm khi mà covid 19 vẫn còn diễn biến phức tạp như hiện nay
Một giấc ngủ tốt là giấc ngủ đảm bảo đầy đủ về số lượng, chất lượng và thời gian ngủ, khi ngủ dậy người ta cảm thấy khoan khoái, dễ chịu về thể chất và tâm thần, giấc ngủ làm phục hồi lại chức năng của các cơ quan trong cơ thể. [4]
Theo y học cổ truyền mất ngủ còn gọi là thất miên. Nguyên nhân gây bệnh gồm:
- Vui, buồn, lo, giận, sợ quá mức
- Lo lắng. mệt mỏi, lao động quá sức
- Cơ thể suy yếu hoặc bệnh lâu ngày
- Ăn uống quá nhiều hoặc không điều độ
Thất miên tùy thuộc vào từng thể bệnh mà có triệu chứng khác nhau:
- Can hỏa nhiễu tâm: khó vào giấc ngủ, ngủ mớ nhiều, thậm chí cả đêm không ngủ được, nóng nảy dễ cáu giận,...
- Vị khí bất hòa: nằm ngủ không yên,...
- Đàm nhiệt nhiễu tâm: tâm phiền mất ngủ, mơ nhiều, dễ thức giấc, tức ngực nghẹn ngực,...
- Tâm đởm khí hư: mất ngủ, mơ nhiều, dễ giật mình tỉnh giấc, khó ngủ một mình,...
- Tâm tỳ lưỡng hư: cả đêm không ngủ, hoặc mơ nhiều dễ thức giấc, sau khi tỉnh khó vào lại giấc,...
- Tâm thận âm hư: tâm phiền mất ngủ, khó vào giấc ngủ, ngủ chập chờn, hồi hộp,...
Thường ngoài các triệu chứng trên còn kèm các biểu hiện: chóng mặt, đau đầu, uể oải, mệt mỏi, hay quên,.... [3,5] Từ các thể bệnh, người thầy thuốc sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:
- Thuốc
- Châm cứu.
- Xoa bóp bấm huyệt.
- Dưỡng sinh
Ngoài việc hợp tác với thầy thuốc để điều trị chứng thất miên, người bệnh nên có một lối sống lành mạnh, kiểm soát các nguyên nhân gây bệnh và biết cách vệ sinh giấc ngủ để có một giấc ngủ ngon.
Tài liệu tham khảo
[1]: Athanasia Pataka , et al. Sleep Dysfunction in COVID-19 Patients: Prevalence, Risk Factors, Mechanisms, and Management. J Pers Med.2021
[2] Haitham Jahrami, et al. Sleep problems during the COVID-19 pandemic by population: a systematic review and meta-analysis. J Clin Sleep Med.2021
[3] Trần Quốc Bảo “Bệnh học nội khoa Y học cổ truyền (giáo trình sau đại học)”,148-157, nhà xuất bản quân đội nhân dân
[4]: Nguyễn Trường Sơn, “Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số rối loạn tâm thần thường gặp” (Ban hành kèm theo Quyết định số 2058/QĐ-BYT Ngày 14 tháng 05 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế),150, Hà Nội 2020.
[5] Nguyễn Thị Sơn “ Triệu chứng học nội khoa đông y (đào tạo đại học)”, 82-83, nhà xuất bản y học
Bs. Nguyễn Thị Thanh Mai - Khoa Y Học Cổ Truyền
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Thủ Đức
