Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp tự nhiên mà mọi phụ nữ đều trải qua trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Đây là thời điểm cơ thể bắt đầu giảm dần sản xuất hormone sinh sản, đặc biệt là estrogen, dẫn đến một loạt các thay đổi về thể chất và tinh thần.
Độ tuổi trung bình bắt đầu tiền mãn kinh là từ 45 đến 55 tuổi, nhưng có thể dao động từ 35 đến 60 tuổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như di truyền, lối sống và các vấn đề sức khỏe.
Triệu chứng tiền mãn kinh có thể rất đa dạng và mỗi người sẽ có những trải nghiệm khác nhau. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt có thể trở nên thất thường, kéo dài hoặc ngắn hơn, lượng máu kinh có thể thay đổi.
- Bốc hỏa: Nóng bừng mặt, đổ mồ hôi đêm, ớn lạnh.
- Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, ngủ không ngon giấc.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, lo âu, trầm cảm.
- Giảm ham muốn tình dục: Khô âm đạo, khó đạt khoái cảm.
- Mệt mỏi: Cơ thể luôn cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng.
- Tăng cân: Dễ tăng cân, đặc biệt là ở vùng bụng.
- Rối loạn chức năng nhận thức: Khó tập trung, hay quên.
- Tiền mãn kinh có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của chị em phụ nữ. Tuy nhiên, có nhiều cách để kiểm soát các triệu chứng và cải thiện sức khoẻ tổng thể trong giai đoạn này. Một số phương pháp hiệu quả bao gồm:
- Thay đổi lối sống: Ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế căng thẳng, cai thuốc lá.
- Liệu pháp hormone thay thế (HRT): Bổ sung hormone estrogen và progesterone nhân tạo để giảm bớt các triệu chứng.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng cụ thể như bốc hoả, rối loạn giấc ngủ và lo âu.
- Tư vấn tâm lý: Giúp phụ nữ đối phó với những thay đổi về tâm trạng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
-
Tiền mãn kinh là một thành phần tự nhiên của cuộc sống. Hiểu rõ về giai đoạn này và áp dụng các biện pháp chăm sóc sức khoẻ phù hợp sẽ giúp phụ nữ vượt qua giai đoạn chuyển tiếp này một cách nhẹ nhàng và tự tin.
Những thay đổi cần gặp bác sĩ khi đến giai đoạn tiền mãn kinh
Tiền mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp tự nhiên mà mọi phụ nữ đều trải qua trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, một số thay đổi trong giai đoạn này có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần được bác sĩ chẩn đoán và điều trị. Dưới đây là những thay đổi cần gặp bác sĩ khi tiền mãn kinh:
1. Chảy máu bất thường:
- Chảy máu âm đạo bất thường giữa các kỳ kinh
- Chảy máu âm đạo sau khi quan hệ tình dục
- Chảy máu âm đạo kéo dài hoặc quá nhiều
- Ra máu âm đạo sau khi mãn kinh
2. Đau bụng hoặc vùng chậu:
- Đau bụng dữ dội hoặc dai dẳng vùng hạ vị
- Đau nhức vùng chậu không rõ nguyên nhân
- Đau khi quan hệ tình dục
3. Bốc hỏa dữ dội hoặc ảnh hưởng đến cuộc sống:
- Bốc hỏa thường xuyên hoặc kéo dài hơn 30 phút
- Bốc hỏa kèm theo chóng mặt, tim đập nhanh hoặc khó thở
- Bốc hỏa ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc khả năng tập trung
4. Rối loạn tâm trạng nghiêm trọng:
- Trầm cảm hoặc lo âu kéo dài
- Thay đổi tâm trạng đột ngột hoặc dữ dội
- Có suy nghĩ làm hại bản thân hoặc người khác
5. Các triệu chứng khác:
- Sụt cân đột ngột
- Mệt mỏi kéo dài
- Tăng cân nhanh chóng
- Thay đổi thị lực hoặc thính lực
- Tê bì hoặc yếu ở tay hoặc chân
Lưu ý: Đây chỉ là một số dấu hiệu cảnh báo cần gặp bác sĩ khi tiền mãn kinh. Mỗi người có thể có những trải nghiệm khác nhau. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Ngoài ra, bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ ít nhất mỗi năm một lần trong giai đoạn tiền mãn kinh để theo dõi sức khỏe tổng thể và phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.
Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm như siêu âm vùng chậu, xét nghiệm HPV và Papsmears để chuẩn đoán nguyên nhân gây ra các triệu chứng và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Điều trị tiền mãn kinh có thể bao gồm thay đổi lối sống, sử dụng thuốc hoặc liệu pháp hormone thay thế (HRT). Mục tiêu của điều trị là kiểm soát các triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa các biến chứng sức khoẻ.
Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc. Tiền mãn kinh là giai đoạn mà nhiều phụ nữ trải qua. Chia sẻ với bác sĩ và những người thân yêu về những lo lắng của bạn sẽ giúp bạn vượt qua giai đoạn này một cách dễ dàng hơn.
Nguồn tham khảo:
- Nguyễn Thị Ngọc Phượng (2016). Điều trị mãn kinh liệu pháp hormone & không hormone. Hội nghị Việt – Pháp – Châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 16.
- Beckmann (2019). Menopause. Obstetrics and Gynecology, 8th edition, Wolters Kluwer, Texas, 841-850.
- Hoffman et al. (2020). Reproductive Endocrinology. Williams Gynecology, 4th edition, Mc Graw Hill, New York, 336-370.
- Hoffman et al. (2020). Menopause and The Mature Woman. Williams Gynecology, 4th edition, Mc Graw Hill, New York, 473-509.
- Strauss & Barbieri (2019). Menopause and Aging. Yan & Jaffe’s Reproductive Endocrinology, 8th edition, Elsevier, Philadelphia, 322-356.
- https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/CIRCRESAHA.110.236687
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC381441
BS Trần Thị Mộng Tuyền - Khoa Sản
Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức
