1. U xơ tử cung là gì?
U xơ tử cung hay còn gọi là nhân xơ tử cung là một bệnh lý hoàn toàn lành tính của tử cung và thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Theo một nghiên cứu của Hoa Kỳ, 40-60% phụ nữ trên 35 tuổi có u xơ tử cung, đối với phụ nữ ở độ tuổi gần 50, tần suất gặp u xơ tử cung là 70-80%.
Khi có u xơ tử cung, chúng ta cần quan tâm đến vị trí, kích thước, số lượng khối u cũng như các triệu chứng gây ra bởi khối u. Một người cùng lúc có thể có một hoặc nhiều u xơ, ở nhiều vị trí và kích thước khác nhau. Tùy thuộc vào vị trí cũng như kích thước khối u xơ, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như: rối loạn kinh nguyệt, khối u chèn ép các cơ quan lân cận, đau bụng dưới, vô sinh …
Theo thời gian, phần lớn u xơ to lên rất chậm. Cần lưu ý nếu khối u to lên quá nhanh, nó có thể là một biểu hiện của bệnh lý ác tính. Khi người phụ nữ vào mãn kinh, khối u xơ sẽ có xu hướng nhỏ dần.
2. U xơ tử cung gây ra triệu chứng gì?
- Xuất huyết tử cung bất thường: là triệu chứng thường gặp nhất.
- Đau.
- Chèn ép vùng chậu (niệu quản, bàng quang, trực tràng&hellip
. - Ảnh hưởng sinh sản: giảm khả năng thụ thai, sẩy thai, ảnh hưởng kết cục xấu của thai kỳ: nhau bong non, thai chậm tăng trưởng, sinh non.
- Xoắn và thoái hóa u xơ tử cung.
- Khám thấy tử cung to chắc, trường hợp nhân xơ dưới niêm sa ra âm đạo khám có thể nhìn thấy nhân xơ qua đặt mỏ vịt.
3. Chuẩn đoán
Hầu hết trường hợp u xơ tử cung đều không biểu hiện triệu chứng và được chẩn đoán tình cờ khi khám phụ khoa và siêu âm vùng chậu. Tuy nhiên cũng có những trường hợp gây triệu chứng rầm rộ trên lâm sàng như xuất huyết tử cung bất thường, đau vùng chậu, thiếu máu...
Chẩn đoán U xơ tử cung trên khám lâm sàng dựa trên các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
- Tử cung to, phát triển chậm
- Xuất huyết tử cung bất thường (rối loạn kinh nguyệt, ra kinh nhiều hoặc kéo dài),
- Đau, căng tức vùng chậu do thoái hóa hay do chèn ép các cơ quan xung quanh gây đi tiểu khó, bí tiểu, táo bón, thận ứ nước,
- Sẩy thai liên tiếp.
Chẩn đoán xác định bằng siêu âm vùng chậu, một số trường hợp khó thì cần chụp MRI vùng chậu
Cần chẩn đoán phân biệt với bệnh tuyến-cơ tử cung (adenomyosis) và sarcoma cơ trơn tử cung (leiomyosarcoma), xuất huyết tử cung bất thường và khối u vùng chậu như u buồng trứng
4. Khi nào cần điều trị u xơ tử cung?
Không phải tất cả các trường hợp u xơ cơ tử cung đều phải được điều trị. Đối với các u nhỏ không biến chứng chỉ cần theo dõi định kỳ mỗi 3 tháng một lần. Đa số các trường hợp này, u xơ cơ tử cung sẽ teo nhỏ dần sau tuổi mãn kinh.
Có nhiều lựa chọn điều trị cho u xơ cơ tử cung. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào các yếu tố như mong muốn của bản thân, kích thước và vị trí của u xơ.
5. Các phương pháp điều trị:
- Thuốc: các loại thuốc đang được sử dụng hiện nay chủ yếu dùng để điều trị triệu chứng rối loạn kinh nguyệt hoặc đau. Chúng không có tác dụng làm khối u xơ tử cung biến mất.
- Phẫu thuật cắt u xơ tử cung: có tác dụng loại bỏ các khối u xơ đang hiện diện, giúp làm giảm các triệu chứng gây ra do khối u này. Tuy nhiên người bệnh vẫn có nguy cơ tái phát u xơ tử cung mới trong tương lai. Phẫu thuật có thể thực hiện bằng đường âm đạo hoặc đường bụng, nội soi hoặc mổ hở, tùy vào vị trí và kích thước khối u.
- Phẫu thuật cắt tử cung: phương pháp này được áp dụng khi các phương pháp điều trị khác không có hiệu quả và người bệnh không có mong muốn sinh thêm con.
- Thuyên tắc động mạch tử cung (UAE): Thủ thuật này tiếp cận khối u bằng đường mạch máu. Các chuyên gia sẽ làm tắc các mạch máu cấp máu cho khối u xơ, dẫn đến thiếu máu nuôi và khiến khối u nhỏ lại.
- Phẫu thuật bằng sóng siêu âm tập trung cường độ cao dưới định vị của cộng hưởng từ (MRgFUS): đây là một phương pháp mới. Sóng siêu âm được sử dụng để phá hủy khối u xơ. Hiệu quả lâu dài của phương pháp còn đang được nghiên cứu.
6. Tài liệu tham khảo
Phác đồ điều trị Bệnh viện Hùng Vương 2020
Phác đồ điều trị Bệnh viện Từ Dũ 2019
Giáo trình sản phụ khoa Đại học y dược TP Hồ Chí Minh.
https://www.acog.org/womens-health/faqs/uterine-fibroids
BS. Trần Thị Mộng Tuyền - Khoa Sản
Bệnh viện Đa Khoa Khu Vực Thủ Đức
