1) Sốc nhiệt là gì ?
- Sốc nhiệt hay còn được gọi là say nắng (heat stroke) là tình trạng tăng thân nhiệt nghiêm trọng (thường là >400C) kèm theo các rối loạn hoạt động của các cơ quan như là thần kinh, tuần hoàn, hô hấp.
- Sốc nhiệt dẫn đến sự mất nước nghĩa là thiếu hụt chất lỏng và điện giải thông qua việc đổ mồ hôi và tăng nhiệt độ cơ thể.
- Sốc nhiệt luôn có tỷ lệ tử vong cao và luôn là một trường hợp cần cấp cứu khẩn cấp.
2 ) Triệu chứng của sốc nhiệt
3) Các giai đoạn của sốc nhiệt
- Ngất (heat syncope): cơ thể cố gắng giảm nhiệt làm mạch máu giãn nỡ nhiều, lượng máu chảy vào não giảm khiến bạn ngất xỉu, chóng mặt, buồn nôn, bồn chồn,...
- Co thắt (heat cramps): cảm thấy cơ thể bị kéo giãn, đau cơ hoặc co cứng – là một trong các dấu hiệu đầu tiên liên quan tới bệnh
- Kiệt sức (heat exhaustion): cảm thấy cơ thể không thoải mái và mệt mỏi, có những triệu chứng như đổ mồ hôi nhiều, đau nhức người, nhức đầu, ớn lạnh, da nhợt nhạt,...
- Sốc nhiệt (heat stroke): là tình trạng nghiêm trọng nhất. Nó có thể dẫn tới đau đầu dữ dội, lú lẫn, buồn nôn, chóng mặt, tổn thương não nghiêm trọng và có thể dẫn tới tử vong.
4) Cách điều trị sốc nhiệt
Mục đích: tập trung vào việc làm mát để đưa cơ thể về nhiệt độ bình thường, từ đó ngăn ngừa hoặc làm giảm các tổn thương do tình trạng này gây ra.
Khi có triệu chứng nghi ngờ sốc nhiệt
+ Di chuyển vào bóng râm
+ Ngồi nghỉ và nới lỏng quần áo
+ Uống nước từng ngụm
+ Sử dụng túi chườm lạnh để làm mát cơ thể
+ Gọi dịch vụ cấp cứu 115 hoặc số điện thoại cấp cứu của bệnh viện gần nhất để được nhân viên y tế hỗ trợ
5) Cách phòng ngừa sốc nhiệt
- Hạn chế ra ngoài vào lúc nắng nóng cao điểm: thời gian nắng nóng trong ngày thường từ 10h-16h. Vì thế bạn nên hạn chế đi lại trong khoảng thời gian này. Nếu bắt buộc phải đi ra đường thì bạn phải đội mũ, mặc quần áo chống nắng, đeo khẩu trang,...
- Bổ sung đồ uống giàu chất điện giải: bổ sung những loại đồ uống giúp giữ mát cơ thể và cung cấp điện giải tự nhiên, đặc biệt là những người lao động ngoài trời, mất nhiều nước nên bổ sung nước chanh, nước trái cây.
- Thoa kem chống nắng: nắng nóng gây gắt không những làm bạn bị sốc nhiệt mà còn có thể làm da của bạn bị cháy nắng, phồng rộp và có thể bị ung thư da. Do đó, trước khi ra ngoài, bạn nên bôi kem chống nắng để bảo vệ da khỏi các nguy cơ tiềm ẩn này.
- Nghỉ ngơi nhiều hơn: vào những ngày trời nắng nóng, bạn nên tăng cường nghỉ ngơi nhiều hơn. Thêm vào đó, bạn không nên di chuyển liên tục dưới trời nắng nóng trong thời gian dài, hãy tìm nơi có bóng râm để nghỉ và rèn luyện cơ thể để thích nghi với trời nắng nóng.
- Ăn nhiều rau xanh và hoa quả: việc ăn rau xanh và hoa quả cũng giúp cơ thể tránh được nắng nóng. Một số hoa quả có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, thanh nhiệt, giải độc như là dưa hấu, cần tây, lựu, kiwi,...
Nguồn tham khảo
https://www.weather.gov/safety/heat-illness
BS. Hà Chí Trung - Khoa Cấp Cứu
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Thủ Đức
